Φανταστείτε τον εαυτό σας να βγαίνει από την κρεβατοκάμαρά σας το βράδυ για να πιείτε νερό. Το σπίτι είναι σκοτεινό και ήσυχο. Είστε σίγουρος ότι είστε ο μόνος ξύπνιος εκείνη τη στιγμή. Καθώς πλησιάζετε στην κουζίνα, ξαφνικά ακούτε κάτι που μοιάζει σαν ένα βήμα πίσω σας. Αντιδράτε αμέσως – φωνάζετε, πηδάτε ή παγώνετε όταν ακούτε τον θόρυβο.
Όταν το σώμα σας αισθάνεται ότι βρίσκεστε σε κίνδυνο, στέλνει ένα μήνυμα στον εγκέφαλό σας, πυροδοτώντας μια αντίδραση μάχης ή φυγής. Φανταστείτε να βιώνετε μια συνεχή αίσθηση φόβου κάθε μέρα. Αυτό είναι το άγχος. Μια από τις πιο δημοφιλείς ερωτήσεις που τίθενται σχετικά με το άγχος είναι εάν πρόκειται ή όχι για ασθένεια ψυχικής υγείας. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τι είναι άγχος για να το αντιμετωπίσουμε θετικά.
Τι είναι η αγχώδης διαταραχή;
Δεν είναι ασυνήθιστο να ανησυχείτε από καιρό σε καιρό για το ένα ή το άλλο πράγμα. Μια επερχόμενη εξέταση, μια μεγάλη ομιλία ή μια παρουσίαση στη δουλειά μπορεί να κάνει οποιονδήποτε νευρικό. Το άγχος είναι μια φυσική αντίδραση σε στρεσογόνες καταστάσεις. Ωστόσο, μερικοί άνθρωποι βιώνουν χρόνιο άγχος. Αυτό το συνεχές άγχος μπορεί να τους δυσκολέψει να λειτουργήσουν κανονικά σε πολλούς τομείς της ζωής τους. Αυτές οι μορφές άγχους ονομάζονται αγχώδεις διαταραχές.
Συνήθως, τα άτομα με αγχώδεις διαταραχές βιώνουν έντονο φόβο ή επίπεδα άγχους που είναι δυσανάλογα με την κατάσταση. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν το άγχος πρέπει να αντιμετωπίσουν συναισθήματα που είναι πιο έντονα από την κατάσταση που τα πυροδοτεί. Ένας άλλος παράγοντας που είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα του άγχους είναι η αδυναμία διατήρησης υγιούς τρόπου ζωής ως αποτέλεσμα αυτού του άγχους. Όταν η περιστασιακή ανησυχία μετατρέπεται σε συνεχή φόβο και άγχος, μπορεί να σηματοδοτεί την παρουσία μιας αγχώδους διαταραχής. Υπάρχουν διάφοροι τύποι άγχους και η γνώση τους μπορεί να σας βοηθήσει να αποφασίσετε εάν είναι απαραίτητο να αναζητήσετε βοήθεια.
Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή
Η συνεχής ανησυχία και το άγχος για οποιονδήποτε αριθμό ζητημάτων χωρίς συγκεκριμένα ερεθίσματα είναι σημαντικά συμπτώματα μιας γενικευμένης αγχώδους διαταραχής (GAD - Generalized Anxiety Disorder). Οι περισσότεροι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν αυτή την αγχώδη διαταραχή βιώνουν μια γενική κατάσταση συνεχούς ανησυχίας και άγχους για μια εκτεταμένη περίοδο, η οποία συνήθως εκτείνεται σε διάρκεια περίπου έξι μηνών. Η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή είναι συχνά εξαιρετικά ενοχλητική στη ζωή των ανθρώπων που πρέπει να την αντιμετωπίσουν. Το πιο ξεχωριστό χαρακτηριστικό της γενικευμένης αγχώδους διαταραχής είναι ότι μπορεί να μην υπάρχουν συγκεκριμένες καταστάσεις που να προκαλούν συναισθήματα άγχους ή έντονου φόβου.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα άτομα με γενικευμένη αγχώδη διαταραχή αναφέρουν επίσης μια σειρά από σωματικά συμπτώματα που συνοδεύουν τα συναισθήματα άγχους τους. Μερικά από τα συμπτώματα περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται, σε μυϊκή ένταση, αισθήματα ανησυχίας, αϋπνία ή ακανόνιστες συνήθειες ύπνου και γνωστικά προβλήματα.
Διαταραχή πανικού
Ένας άλλος τύπος διαταραχής που μπορεί να έχουν άτομα με άγχος είναι η Διαταραχή Πανικού. Αυτή η μορφή αγχώδους διαταραχής χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες και συνήθως απροσδόκητες κρίσεις πανικού. Η κρίση πανικού προκαλείται από έντονα συναισθήματα φόβου που πυροδοτούν έντονες σωματικές αντιδράσεις. Μερικά από τα συμπτώματα που παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού περιλαμβάνουν τρόμο, άφθονη εφίδρωση, αίσθημα ανεβασμένων παλμών και μια αίσθηση τρόμου και επικείμενης καταστροφής. Οι κρίσεις πανικού περιπλέκουν περαιτέρω τα θέματα του άγχους αφού αυτές οι κρίσεις πανικού δεν μπορούν να προβλεφθούν. Το να ανησυχεί κάποιος συνεχώς για την κρίση πανικού, επιδεινώνει την ήδη υπάρχουσα κατάσταση. Οι διαταραχές πανικού προκαλούν απίστευτη αναστάτωση στη ζωή όσων πρέπει να τις αντιμετωπίσουν.
Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους (κοινωνική φοβία)
Το κοινωνικό άγχος είναι ένας άλλος τύπος διαταραχής που μπορεί να υποφέρουν τα άτομα με άγχος. Σε αντίθεση με τους δύο τύπους διαταραχών που συζητήθηκαν προηγουμένως, οι κοινωνικές καταστάσεις πυροδοτούν αυτό το συγκεκριμένο άγχος. Αυτή η κατάσταση χαρακτηρίζεται από έναν συνεχή παραλυτικό φόβο να σε παρακολουθούν και να σε κρίνουν οι άλλοι άνθρωποι. Οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις είναι περίπλοκες για αυτά τα άτομα και αυτό μπορεί να περιορίσει την ποιότητα της ζωής τους. Μερικά από τα συμπτώματα του κοινωνικού άγχους περιλαμβάνουν εφίδρωση, κοκκίνισμα προσώπου, αίσθημα παλμών και σφίξιμο στο στήθος. Πολλοί άνθρωποι μπορεί να βιώσουν κοινωνικό άγχος κάποια στιγμή στη ζωή τους. Ωστόσο, εάν το άγχος είναι χρόνιο, έντονο και βλάπτει την ποιότητα της κοινωνικής ζωής κάποιου, μπορεί να υπάρχει κοινωνική αγχώδης διαταραχή.
Συγκεκριμένες Φοβίες
Ένας άλλος τύπος άγχους που είναι κοινός είναι οι συγκεκριμένες φοβίες. Οι φοβίες είναι απλοί φόβοι που έχουν μεγαλοποιηθεί τόσο πολύ από το μυαλό που έχουν γίνει φοβίες. Μια απίστευτη αίσθηση έντονου φόβου συνδέεται με αυτές, που μπορεί συχνά να οδηγήσει σε επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού που προκαλούνται από αυτές τις φοβίες. Τα συμπτώματα των φοβιών είναι πολύ παρόμοια με εκείνα άλλων μορφών αγχωδών διαταραχών: άφθονη εφίδρωση, μυϊκή ένταση, ζάλη και σε ορισμένες περιπτώσεις, αίσθημα ανεβασμένων παλμών της καρδιάς. Η αδυναμία, για παράδειγμα, να λειτουργήσει κανείς σε περιοχή με σκύλους, είναι παράδειγμα φοβίας. Αυτό που συνήθως συμβαίνει είναι ότι το μυαλό προβάλλει αμέσως ένα σενάριο της χειρότερης περίπτωσης στη θέα του φόβου που προκαλεί. Το χειρότερο σενάριο που προβάλλεται από τον εγκέφαλο πυροδοτεί συναισθήματα μάχης ή φυγής, που ισοδυναμούν με πανικό. Το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι μια σοβαρή σωματική αντίδραση στη θέα ενός σκύλου. Οι συγκεκριμένες φοβίες εμπίπτουν στην ταξινόμηση των αγχωδών διαταραχών.
Συχνές Ερωτήσεις σχετικά με το Άγχος
Τα άτομα με αγχώδεις διαταραχές έχουν συχνά πολλές ερωτήσεις όσον αφορά τη διάγνωση και τη θεραπεία του εαυτού τους. Δείτε μερικές απαντήσεις παρακάτω.
Μπορώ να αυτοδιαγνωστώ με άγχος;
Ο μόνος τρόπος για να λάβετε επίσημη διάγνωση για αγχώδη διαταραχή είναι να υποβληθείτε σε αξιολόγηση με έναν επαγγελματία Ψυχίατρο/Ψυχολόγο. Εάν πιστεύετε ότι μπορεί να πάσχετε από άγχος, επικοινωνήστε με έναν ειδικό για μια αρχική εξέταση.
Ποια είναι τα πιο κοινά ψυχικά και σωματικά συμπτώματα μιας αγχώδους διαταραχής;
Μερικά από τα πιο κοινά ψυχικά συμπτώματα μιας αγχώδους διαταραχής περιλαμβάνουν την υπερβολική ανησυχία, την ταραχή, το φόβο και την ευερεθιστότητα, όπως και ένα γενικευμένο αίσθημα επικείμενης καταστροφής. Τα σωματικά συμπτώματα του άγχους περιλαμβάνουν τα εξής: δύσπνοια, ταχυπαλμία,εφίδρωση, ναυτία και στομαχικές διαταραχές, ζάλη, δυσκολίες στον ύπνο, αίσθημα κόπωσης κα.
Τι προκαλεί την ανάπτυξη αγχωδών διαταραχών;
Ένα πολύπλοκο σύνολο παραγόντων κινδύνου, συμπεριλαμβανομένων των γενετικών και των περιβαλλοντικών παραγόντων, μπορεί να προκαλέσει σε κάποιον σημαντική ευάλωτότητα για να αναπτύξει άγχος, κάποια στιγμή στη ζωή του . Άτομα με άμεσους συγγενείς που υποφέρουν από κάποια διάταραχή άγχους, έχουν περισσότερες πιθανότητες να το αναπτύξουν επίσης. Οι τραυματικές εμπειρίες μπορούν τέλος να αυξήσουν τον κίνδυνο να αναπτύξει κάποιος αγχώδη διαταραχή.
Πώς μπορώ να ξέρω αν έχω κάποια διαταραχή άγχους ;
Εάν αντιμετωπίζετε ψυχικά ή σωματικά συμπτώματα μιας αγχώδους διαταραχής, θα πρέπει να προγραμματίσετε αμέσως ένα ραντεβού με έναν Ψυχίατρο/Ψυχολόγο. Μπορείτε να ξέρετε με βεβαιότητα εάν έχετε ή όχι αγχώδη διαταραχή μετά την συνεδρία σας.
Μπορεί το άγχος να θεραπευτεί;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να αντιμετωπίσετε το άγχος σας. Η Ψυχοθεραπεία και η φαρμακευτική αγωγή είναι οι πιο κοινές και αποτελεσματικές μέθοδοι για την αντιμετώπιση του άγχους.
Πώς μπορώ να απαλλαγώ από το άγχος χωρίς φάρμακα;
Η Ψυχοθεραπεία και η υιοθέτηση αλλαγών στον τρόπο ζωής μπορούν να σας βοηθήσουν να απαλλαγείτε από το άγχος χωρίς να χρησιμοποιήσετε φάρμακα. Η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία μπορεί να σας διδάξει πώς να αναγνωρίζετε τις αρνητικές σκέψεις που προκαλούν το άγχος και τα υπόλοιπα συμπτώματα και να τις αντιμετωπίζετε με επιτυχία. Η τακτική άσκηση και η υγιεινή διατροφή μπορούν επίσης να σας βοηθήσουν να βελτιώσετε τη διάθεση και την εστίασή σας.
Θεραπεία Αγχωδών Διαταραχών
Το άγχος είναι ένα συναίσθημα που βιώνει ο καθένας κάποια στιγμή στη ζωή του. Ωστόσο, για ορισμένα άτομα, τα αγχώδη συναισθήματα μπορεί να είναι χρόνια και έντονα. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, αυτό το είδος άγχους μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα ζωής κάποιου. Η αντιμετώπιση των αγχωδών διαταραχών μπορεί μερικές φορές να είναι δύσκολη. Η ικανότητα αναγνώρισης του σημείου στο οποίο το άγχος απαιτεί την προσοχή ενός Ψυχολόγου είναι δύσκολη για μερικούς ανθρώπους. Στις περισσότερες περιπτώσεις, συνιστάται να αναζητήσετε αμέσως επαγγελματική βοήθεια όταν τα συμπτώματα διαταράξουν μια υγιή ζωή. Μόλις το άγχος σας αρχίσει να επηρεάζει την κανονική ποιότητα ζωής σας, μπορεί να είναι καιρός να ζητήσετε βοήθεια από έναν Ψυχολόγο.
Υπάρχουν πολλές αποτελεσματικές θεραπείες διαθέσιμες για άτομα που αγωνίζονται με αγχώδη διαταραχή. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει ψυχοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή ή κάποιο συνδυασμό αυτών των μεθόδων. Η θεραπευτική προσέγγιση θα πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες του ατόμου, γι' αυτό είναι σημαντική η καθοδήγηση ενός Ψυχολόγου. Οι περισσότερες θεραπευτικές επιλογές διαρκούν περίπου 8 έως 12 εβδομάδες και απαιτούν συνεχή επίβλεψη για την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητάς τους.
Μόνο εξουσιοδοτημένους και έμπειρους επαγγελματίες θα πρέπει να συμβουλεύεστε κατά την αναζήτηση θεραπείας. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλές πολύ εύκολα προσβάσιμες επιλογές. Μην αφήνετε το άγχος σας να επηρεάσει την ποιότητα της ζωής σας.
Comments